Eskiden web sayfası geliştiren bir kişinin en basit web sayfaları oluşturması için bile HTML denilen web işaretleme dilini bilmesi gerekiyordu. O günden bugüne web geliştirme yazılımları olağan üstü bir şekilde gelişti. Bu yazılımlar tek satır kodlama yapmadan web sayfaları tasarlayıp oluşturmayı mümkün hâle getirdiler. İçerik geliştirme yazılımları, web sayfalarının inşa edilmesi için grafiksel bir kullanıcı arabirimi sunarak ve web sayfası geliştiren kişi tarafından yapılması gereken HTML kodlama işini azaltarak bir web sayfası oluşturmayı ve web sayfaların bakımını son derece kolaylaştırmıştır.
Geniş ölçekli web sayfaları yapabilmek için bu yazılımlarla birlikte şablonları, eklentiler ve bilişen kütüphaneleri verilmektedir. Tasarım yaptıktan site üyeleri içerik oluşumuna katkıda bulunabilmektedirler. Yaygın kullanımı ücretsiz olması ve sahip olduğu zengin kütüphaneleri işe bir içerik yönetim sistemi olarak joomla önemli bir örnek niteliğindedir (Dursun, Odabaşı, 2011). İçerik Yönetim Sistemi (Content Management System-CMS); İçeriğin oluşturulması, oluşturulan içeriğin yönetilmesi, kontrol edilmesi, zenginleştirilmesi, kolay ulaşılabilir ve paylaşılabilir hale getirilmesine yönelik teknikleri kapsayan çok geniş kapsamlı bir işlemler bütünüdür.
Hızlı ve kolay veri girdisi, Birçok bileşenin bir arada olması, tasarım ve içerik değiştirebilme özelliği, Kolay kurulum, özel üye bölümleri, forum, anket, özel mesaj gibi kullanıcı için önemli bileşenlerin bir arada olabilmesi, Kaynak kodlarının açık olması (bir kısmı hariç), güncelleme ve yenilenmesi, gelişmiş yönetici paneli ve daha birçok özellik içerik yönetim sistemleri (Content Managament System-CMS)’ler için bir avantajdır.
İçerik yönetim sistemleri (Content Managament System-CMS)’ler genel olarak hızlı ve kolay veri girdisi, Birçok bileşenin bir arada olması, tasarım ve içerik değiştirebilme özelliği, kolay kurulum, üyelik sistemi, makale ekleme, haber yazma, anket, forum gibi bazı bileşenleri standart olarak kullanıcıya hizmet imkânı sunmaktadır. Ayrıca, kaynak kodlarının açık olması (bir kısmı hariç), güncelleme ve yenilenmesi, gelişmiş admin paneli ve birçok özellik İçerik yönetim sistemleri (Content Managament System-CMS)’ler için bir avantajdır.
İçerik yönetim sisteminin blok şeması
İçerik Yönetim Sistemi (Content Management System-CMS)’ler, bugün daha çok “Web Sitesi Yönetim Sistemleri” olarak anılmaktadır. Şekil’deki gibi Web Sitesi Yönetim Sistemleri olarak üretilen İçerik yönetim sistemlerindeki asıl amaç, web sitesinin site yöneticisinin ve yetki verilmiş kullanıcıların girdiği veriler doğrultusunda dinamik olarak şekillenmesidir. Site sahibinin ve yetki verilmiş diğer kullanıcıların kullanıcı adı ve parola ile ulaşabildiği site yönetim panelini kullanarak web sitesinde yer alan metin, resim, ses ve video dosyalarının değiştirebildiği, yenilerini ekleyebildiği, silebildiği, belirlediği kullanıcılarla paylaşabildiği programlardır.
Şekil’de görüldüğü gibi Web Sitesi Yönetim Paneli’ne erişim yetkisine sadece Site Yöneticisi (Admin) ve site yöneticisinin yetkilendireceği editörler ile kullanıcılar (üyeler) sahiptir. Kullanıcılar sadece yönetimlerine verilmiş firmaların içeriklerini düzenleyebilirler. Kullanıcıların oluşturdukları veya güncelledikleri içerikler site yöneticisi ya da onun yetkilendirdiği editörler tarafından kontrol edilip onaylandıktan sonra web sitesinde yayınlanmaya başlarlar. Kullanıcılar kendi oluşturdukları içerik üzerinde, editörler site yöneticisinin yetki verdiği içerik üzerinde, site yöneticisi ise tüm sistem üzerinde yetki sahibidir. Site yöneticisi, verdiği yetkileri istediği zaman kaldırabilir ya da değiştirebilir. Kullanımı kolay ve işlevsel yönetim paneli sayesinde içerikler birkaç tıklama ile kolayca oluşturulur ve yönetilir. Kullanıcılar, site ziyaretçileri, editörler ve site yöneticisi arasında iletişimi sağlayan modüller vardır. Site yöneticisi tüm iletişimi kendi panelinden takip edebilir. Kullanım istatistiklerine panelden erişilebilir. Verimlilik, güvenlik ve performans üst düzeydedir (Safrannet, 2016).
İçerik Yönetim Sistemlerinin çalışma prensibi
İçerik Yönetim Sistemleri (Content Managament System-CMS)’nin türleri;
Web içerik yönetim sistemi (Web Content Management System – WCMS), en fazla kullanılan içerik çözümüdür. İnternet sayfası oluşturulması sırasında destek veren sistemlerdir. Sistem html olarak upload edilir.
Şirket içerik yönetim sistemi (Enterprise Content Management System – ECMS), büyük kuruluşların ve gelişmiş ülkelerin kullandığı bir yönetim sistemidir.
Belge içerik yönetim sistemi (Document Content Management System – DCMS), şirket içinden ya da dışından sağlanan belgelerin yönetimine destek veren sistemlerdir.
Etkileşimsel içerik yönetim sistemi (Transactional Content Management System – TCMS), ticari ortamlarda kullanılan yönetim sistemidir.
Bütünleşik içerik yönetim sistemi (Integrated Content Management System – ICMS), piyasa verileri ve kullanıcıları arasındaki ortaklığı basitleştirmeyi amaçlayan sistemlerdir.
Yayın içerik yönetim sistemi (Publications Content Management System – PCMS), internet aracılığı ile kitap, makale, akademik bilgi paylaşımı yapan üniversiteler ve birey uygulamalarını yöneten sistemlerdir.
Öğrenme içerik yönetim sistemi (Learning Content Management System – LCMS), eğitim amaçlı farklı uygulamaları, konu anlatımı, ses, video vb. uyaranları içeren sistemlerdir.
Mobil içerik yönetim sistemi (Mobile Content Management System – MCMS), Cep telefonları, akıllı telefonlar ve Kişisel dijital asistanlar için yapılmış bir sistemdir.
Bileşen içerik Yönetim sistemi (Component Content Management System – CCMS), Bileşik içerikleri yönetmek için kullanılır.
Medya içerik yönetim sistemi (Media Content Management System – MCMS), Müzik, video gibi medya içerikli sistemlerin yönetimi için kullanılır.
Birbirine benzeyen bu İçerik Yönetim Sistemleri (Content Managament System-CMS)’nin, çabuk güncellenebilir olması, esnekliğinin arttırılması, genel bilgi kalitesini yüksek tutarak doğru ve kapsamlı bilgi sağlaması, verimliliğe ve yönetime katkı sağlaması temel amaçları olarak sayılmaktadır.
Kaynakça
Dursun, Ö.Ö., Odabaşı, H.F. (2011). Çoklu Ortam Tasarımı, Pegem Akademi, Ankara.
safrannet, (2016). www.safrannet.com web sitesinden 1 Haziran 2016 tarihinde http://www.safrannet.com/Web/Icerik-Yonetim-Sistemi-CMS-Icerik-yonetimi-sistemleri-nedir-nasil-calisir_44.html adresinden erişildi.